Hoe intelligent is een hond? Het is een vraag die moeilijk te beantwoorden is.
Psycholoog Stanley Coren onderscheidde in de jaren 90 verschillende soorten intelligentie. Met adaptieve intelligentie vogel je dingen uit, met zogeheten ‘working intelligence’ voer je opdrachten uit, instinctieve intelligentie verwijst naar onze aangeboren talenten.
En dan hebben we het nog niet eens gehad over ruimtelijke intelligentie, kinesthetische intelligentie, interpersoonlijke intelligentie en ga zo maar door.
En er is ook zoiets als dierlijke intelligentie. Volgens bioloog, primatoloog en dierengedragswetenschapper Frans de Waal hebben mensen sterk de neiging om dierlijke intelligentie te onderschatten en op oneerlijke criteria te beoordelen.
Terwijl wetenschappers zich wereldwijd met deze materie bezighouden, zijn er nu eindelijk harde data beschikbaar over één vorm: ‘working’ intelligentie.
In zijn boek The Intelligence of Dogs presenteerde de eerder genoemde Coren de resultaten van een lijvige studie over gehoorzaamheid bij honden. En hoewel volgens hem de uitkomsten opmerkelijk consistent zijn, kent elk hondenras uitzonderingen en is een goede training belangrijk.
Dit is wat Coren ontdekte:
Topklasse - De slimste honden die een nieuw commando in minder dan 5 seconden leren en minimaal 95 procent van alle keren ook nog eens gehoorzamen.
- Bordercollie
- Poedel
- Duitse herder
- Golden retriever
- Dobermann pinscher
- Shetland Sheepdog
- Labrador retriever
- Papillon
- Rottweiler
- Australische veedrijvershond
Tweede klasse - uitstekende werkhonden die een nieuw commando na 5 tot 15 keer doorhebben en minimaal 85 procent van de keren het bevel opvolgen.
- Welsh Corgi Pembroke
- Dwergschnauzer
- Engelse springerspaniël
- Belgische Tervurenhond
- Schipperke
- Belgische herder
- Collie
- Keeshond
- Duitse kortharige pointer
- Flatcoated retriever
- Engelse cocker spaniel
- Schnauzer
- Brittany spaniel
- Cocker spaniel
- Nova Scotia duck tolling retriever
- Weimarse Staande hond
- Belgische Malinois
- Bernese berghond
- Dwergkeeshond
- Ierse waterspaniël
- Vizsla
- Cardigan Welsh Corgi
Derde klasse - bovengemiddelde werkhonden die een nieuw kunstje na 15 - 25 keer wel doorhebben en die dat kunstje in 70 procent van de gevallen ook daadwerkelijk uitvoeren.
- Chesapeake Bay retriever
- Puli
- Yorkshire terrier
- Reuzenschnauzer
- Portugese waterhond
- Airedale
- Vlaamse bouvier
- Border terrier
- Briard
- Welsh springer spaniel
- Manchester terrier
- Samojeed
- Field spaniel
- Newfoundland
- Australische terriër
- Amerikaanse Staffordshire terriër
- Gordon setter
- Bearded collie
- Amerikaanse Eskimohond
- Cairn terriër
- Kerry blauwe terriër
- Ierse setter
- Noorse elandhond
- Affenpinscher
- Zijde terriër
- Dwergpinscher
- English setter
- Faraohond
- Clumber spaniel
- Norwich terriër
- Dalmatiër
Vierde klasse - gemiddelde werkhonden die een truc na 25 tot 40 keer door hebben en die in minstens 50 procent van de gevallen gehoorzamen.
- Soft-coated wheaten terriër
- Bedlington terriër
- Smooth fox terriër
- Curly-coated retriever
- Ierse wolfshond
- Kuvasz
- Australische schaapshond
- Saluki
- Finse Spitz
- Pointer
- Cavalier King Charles spaniël
- Duitse staander
- Black-and-tan coonhound
- Amerikaanse waterspaniël
- Siberische husky
- Bichon Frise
- English toy spaniël
- Tibetaanse spaniël
- Engelse foxhond
- Otterhond
- Amerikaanse foxhond
- Greyhound
- Harrier
- Parson Russel terriër
- Griffon Korthals
- West Highland white terriër
- Havanezer
- Schotse windhond
- Boxer
- Deense Dog
- Dachshund
- Staffordshire bull terriër
- Shiba Inu
- Malamute
- Whippet
- Chinese shar-pei
- Draadharige foxterriër
- Rhodesian ridgeback
- Ibizan hound
- Welsh terriër
- Ierse terriër
- Boston terriër
- Akita
Vijfde klasse - redelijke werkhonden, leren een truc na 40 tot 80 keer herhalen, respons is om en nabij de 40 procent.
- Skye terriër
- Norfolk terriër
- Sealyham terriër
- Pug
- Franse bulldog
- Brusselse griffon
- Malteser terriër
- Italiaanse greyhound
- Chinese gekuifde naakthond
- Dandie Dinmont terriër
- Vendeen
- Tibetaanse terriër
- Japanse spaniël
- Lakeland terriër
- Oude Engelse schaapshond
- Pyrenese berghond
- Schotse terriër
- Sint Bernard
- Bull terriër
- Petite Basset Griffon
- Vendeen
- Chihuahua
- Lhasa apso
- Bullmastiff
Zesde klasse - de minst effectieve werkhonden, snappen een kunstje pas na meer dan 100 keer en gehoorzamen matig: 30 procent van de tijd.
- Shih Tzu
- Basset
- Mastiff
- Beagle
- Pekinees
- Bloedhond
- Borzoi
- Chow chow
- Bulldog
- Basenji
- Afghaanse windhond
Nogmaals, er zijn uitzonderingen. Coren rept in zijn boek van een trainer die erin slaagde meerdere Staffordshire bull terriërs te leren gehoorzamen.
De Waal nam het in zijn boek Are We Smart Enough to Know How Smart Animals Are? op voor de Afghaanse windhond. Volgens De Waal zijn ze niet onintelligent, maar gewoon onafhankelijk, koppig en allergisch voor commando's.
"Afghaanse windhonden zijn meer als katten", schreef hij. "Niemand bezit ze."